Wprowadzenie
Od czerwca 2025 roku w Polsce zaczynają obowiązywać nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Zmiany te mają na celu ułatwienie procedur legalizacji pracy oraz zapewnienie większej ochrony dla zatrudnianych obcokrajowców. W niniejszym artykule omawiamy wszystkie najważniejsze zmiany, procedury oraz obowiązki, jakie będą spoczywać na pracodawcach i pracownikach.
1. Kluczowe zmiany w przepisach od czerwca 2025
- Wprowadzenie elektronicznej platformy rejestracji oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcom.
- Ujednolicenie terminów rozpatrywania wniosków o zezwolenie na pracę – maksymalnie 30 dni.
- Obowiązek zapewnienia minimalnego standardu zakwaterowania przez pracodawcę.
- Nowe sankcje administracyjne za nielegalne zatrudnianie.
- Możliwość automatycznego przedłużenia zezwoleń w przypadku sytuacji nadzwyczajnych.
- Uproszczenie procedury dla pracowników sezonowych i programów wymiany.
2. Nowa procedura legalizacji pracy
Od czerwca 2025 cała procedura będzie zintegrowana z systemem ePUAP. Pracodawca będzie mógł elektronicznie złożyć:
- Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy.
- Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę typu A.
- Informację o zakończeniu pracy przez cudzoziemca.
System automatycznie weryfikuje zgodność z przepisami, co znacznie skraca czas oczekiwania.
3. Obowiązki pracodawców
Nowe przepisy rozszerzają zakres obowiązków po stronie pracodawców, m.in.:
- Zgłoszenie miejsca zakwaterowania pracownika w ciągu 3 dni od jego przyjazdu.
- Regularne raportowanie o przebiegu zatrudnienia.
- Zapewnienie minimalnych warunków socjalnych zgodnych z normami UE.
- Prowadzenie ewidencji czasu pracy w języku polskim i angielskim.
- Udział w programach szkoleniowych dotyczących integracji kulturowej.
4. Sankcje i kontrole
W przypadku naruszeń, przewidziano następujące sankcje:
- Grzywny od 5 000 do 50 000 PLN.
- Zakaz zatrudniania cudzoziemców przez okres do 3 lat.
- Obowiązek pokrycia kosztów powrotu cudzoziemca do kraju pochodzenia.
Kontrole będą prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy oraz Straż Graniczną, przy wsparciu cyfrowego systemu monitoringu zatrudnienia (e-Zatrudnienie).
5. Studium przypadków (Case Studies)
Case 1: Zatrudnienie Ukraińca w branży budowlanej
Firma z Krakowa zatrudniła pracownika z Ukrainy, korzystając z nowej platformy ePUAP. Czas oczekiwania na decyzję wyniósł 10 dni, a cała procedura była zrealizowana online.
Case 2: Sankcja za brak zgłoszenia zakwaterowania
Firma transportowa nie zgłosiła zakwaterowania pracownika z Gruzji – została ukarana grzywną 10 000 PLN.
Case 3: Zatrudnienie specjalisty IT z Indii
Warszawska spółka technologiczna otrzymała zezwolenie typu A w ciągu 14 dni, po przedstawieniu kontraktu i potwierdzenia kwalifikacji zawodowych.
Case 4: Pracownik sezonowy z Białorusi
Rolnik z Podkarpacia zatrudnił pracownika sezonowego na zbiory truskawek. Procedura uproszczona pozwoliła na uzyskanie zgody w 7 dni.
Case 5: Program wymiany studentów z Turcji
Uniwersytet w Poznaniu zorganizował program staży dla studentów z Turcji. Dzięki nowym przepisom, formalności zajęły tylko 5 dni.
Case 6: Specjalista medyczny z Filipin
Przychodnia w Gdańsku zatrudniła pielęgniarkę z Filipin. Zezwolenie na pracę typu B zostało wydane w 20 dni po dostarczeniu dokumentów potwierdzających wykształcenie.
6. FAQ – Najczęściej zadawane pytania
- Jak długo trwa procedura uzyskania zezwolenia na pracę?
- Standardowo do 30 dni, przy pełnej dokumentacji często nawet szybciej (średnio 10–14 dni).
- Czy cudzoziemiec może zmienić pracodawcę?
- Tak, ale musi uzyskać nowe zezwolenie lub zaktualizować dane w systemie ePUAP, co trwa maksymalnie 14 dni.
- Jakie dokumenty są wymagane od pracodawcy?
- Dowód osobisty, dokumenty rejestrowe firmy, umowa z cudzoziemcem, dokumenty zakwaterowania i potwierdzenie kwalifikacji zawodowych.
- Czy nowe przepisy obowiązują obywateli UE?
- Nie, obywatele UE korzystają ze swobody przepływu osób – nie potrzebują zezwoleń na pracę, muszą jednak zgłosić pobyt powyżej 3 miesięcy.
- Co w sytuacji nadzwyczajnej, np. pandemia?
- Przewidziano automatyczne przedłużenie zezwoleń o 30 dni, a procedury mogą być realizowane w pełni zdalnie.
- Jakie warunki musi spełnić mieszkaniowe zakwaterowanie?
- Minimalna powierzchnia 6 m2 na osobę, dostęp do łazienki i kuchni oraz zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego.
- Czy pracodawca może pokryć koszty relokacji?
- Tak, ale nie jest to obowiązkowe; w praktyce wielu pracodawców dorzuca dodatek relokacyjny.
- Jakie są kary za naruszenia?
- Grzywny 5 000–50 000 PLN, zakaz zatrudniania na 1–3 lata, obowiązek repatriacji.
- Czy obowiązują nowe przepisy dla pracowników z krajów trzecich?
- Tak, obejmują uproszczone procedury dla prac sezonowych i programów wymiany.
7. Podsumowanie
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 mają na celu uproszczenie procedur, zwiększenie transparentności oraz lepszą ochronę pracowników. Dzięki nowoczesnej platformie cyfrowej i jasnym regulacjom, pracodawcy mogą łatwiej i szybciej legalizować zatrudnienie obcokrajowców. Jednocześnie wzrosła odpowiedzialność – kary za naruszenia są surowe, a kontrole bardziej zautomatyzowane. Pracodawcy muszą być dobrze przygotowani i na bieżąco z przepisami.