Uchylenie przepisów szczególnych wprowadzonych na czas pandemii COVID-19

Z dniem 24 sierpnia 2023 r. przestaną obowiązywać specjalne rozwiązania dla cudzoziemców wprowadzone w związku z pandemią COVID-19. Przepisy uchyliła ustawa z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 185).

Cudzoziemcy korzystający z uchylanych rozwiązań prawnych związanych z pandemią COVID-19, powinni zadbać o swój dalszy legalny pobyt w Polsce lub w odpowiednim czasie powrócić do swojego kraju pochodzenia. W przypadku osób chcących pozostać w kraju w okresie od dnia 24 sierpnia br., zalecamy odpowiednio wcześniejsze złożenie właściwych wniosków o uzyskanie zezwolenia na pobyt czy też karty pobytu (w zależności od sytuacji formalno-prawnej danego cudzoziemca).

W obecnym stanie prawnym obowiązuje szereg przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 z późn. zm.). Ich celem jest zabezpieczenie legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Polski w warunkach ograniczeń w życiu społecznym spowodowanych koniecznością przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się pandemii COVID-19.

Obejmują one przedłużenie z mocy prawa:

okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy oraz kart pobytu upływających w okresie od dnia14 marca 2020 r. (w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii) – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
okresów pobytu i okresów ważności wiz krajowych w przypadkach, gdy ostatni dzień okresu pobytu na podstawie takich wiz wypadałby w okresie od dnia 14 marca 2020 r. (w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii) – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
terminów na złożenie wniosków o udzielenie zezwolenia pobytowego, przedłużenie wizy lub przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, czyli:
a) o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy,

b) o udzielenie zezwolenia na pobyt stały,

c) o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE,

d) o przedłużenie wizy krajowej lub wizy Schengen,

e) o przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego

– do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;

wypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii terminów opuszczenia terytorium Polski, wynikających z art. 299 ust. 6 ustawy o cudzoziemcach – do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
wypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii terminów dobrowolnego powrotu określonych w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu na podstawie art. 315 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach – do upływu dnia 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
wypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii okresów ważności dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin, którzy z nimi przebywają lub do nich dołączają, tj. dokumentów potwierdzających prawo stałego pobytu, kart pobytu członka rodziny obywatela UE oraz kart stałego pobytu członka rodziny obywatela UE – do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
wypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii okresów ważności polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca – do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
wypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii okresów ważności dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” – do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni;
oraz

uznanie pobytu cudzoziemców na terytorium Polski za legalny z mocy prawa, w sytuacji gdy w dniu 14 marca 2020 r. przebywali w Polsce na podstawie krótkoterminowych tytułów pobytowych, tj.:
a) w ramach ruchu bezwizowego,

b) na podstawie wiz Schengen, niezależnie od państwa wydającego,

c) na podstawie wiz długoterminowych lub dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen,

d) na podstawie wiz długoterminowych lub dokumentów pobytowych wydanych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej, które nie są państwami obszaru Schengen (gdy zgodnie z prawem Unii Europejskiej takie wizy lub dokumenty uprawniają do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej),

- od dnia następującego po ostatnim dniu legalnego pobytu wynikającego z tych tytułów do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w zależności od tego, który obowiązywał jako ostatni.

Uchylenie przepisów przewidujących powyższe rozwiązania nastąpi z dniem 24 sierpnia 2023 r. Tym samym wynikający z tych rozwiązań skutek przedłużenia określonych uprawnień, ważności dokumentów czy terminów na dokonanie czynności przez cudzoziemców, zakończy się z upływem ostatniego dnia, w którym będą obowiązywać poszczególne uchylane przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Należy przy tym pamiętać, że opisane powyżej rozwiązania prawne mogą przestać być aktualne wcześniej niż w dniu 24 sierpnia 2023 r. ale tylko w przypadku odpowiednio wczesnego odwołania obowiązującego obecnie na terytorium Polski stanu zagrożenia epidemicznego[i] (i nie zastąpienia go ponownie stanem epidemii). Spowodowałoby to, że rozpoczęłyby swój bieg określone w uchylanych przepisach terminy 30-dniowe, z których upływem następowałby upływ przedłużonych okresów uprawnień, ważności dokumentów czy terminów na dokonanie czynności.